ΠΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΚΟΔΡΑ 09

Οργανωτικός φορέας/Παραγωγή: Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Καλαμαριάς


HINTERLAND I - II
 

KODRA FRESH
 

GALLERY YOUNG
 

C for CIRCUS
 

SMOKE IN THE ATTIC
 

ΛΗΘΗ
 
Φωτογραφίες: Γιώργος Βασιλόπουλος

Επάνω

 

Μετά από μια περίοδο ωριμότητας που ο θεσμός έχει κερδίσει, φέτος σε μέρες οικονομικής κρίσης, πολιτιστικής δυσπραγίας και εικαστικής δυστοκίας, το Πεδίο Δράσης Κόδρα ΄09 προχωρά σε μια φάση ανασυγκρότησης. Επιστρέφει σε παλαιότερες οργανωτικές δομές, διατηρώντας τον ρόλο του ως δίαυλο επικοινωνίας, ως πλατφόρμα διαλόγου - επαναπροσδιορισμού - ενσωμάτωσης επιρροών και επαναδιατύπωσης αποριών και απόψεων, χρησιμοποιώντας δυνάμεις εκ των έσω και στοχεύοντας στη συγκρότηση βρόγχων ανατροφοδότησης για το μέλλον.
Παρόλο που η φετινή χρονιά είχε την ιδιορρυθμία που επέβαλαν οι συγκυρίες συρρίκνωσης και συνέκλιναν στην στιγμή του τέλους, οι ρωγμές τουλάχιστον μέχρι φέτος δεν διέρρηξαν αυτό που μέσα σε χρόνια ωρίμανσης τα ίχνη των προηγούμενων ετών είχαν επιδιώξει: τη θεσμοποίηση της έκθεσης.
Η υποψία μου ότι θεσμικά η έκθεση «συμπλήρωσε τον κύκλο της» αφού έφτασε στο απόγειό της, δοκιμάστηκε από τις αλληλουχίες συμπτωμάτων στήριξης από την καλλιτεχνική κοινότητα αλλά και την τελική επιθυμία διατήρησης της διοργάνωσης από πλευράς παραγωγής, επιβεβαιώνοντας την αναγκαιότητα ύπαρξής της που συνιστούσε και η επιμονή για επιβίωση του θεσμού.
Η ανοδική πορεία του θεσμού και η επιτυχία να καθιερωθεί ως μια πρωτογενή παραγωγή, που μάλιστα ξεπέρασε τα στενά γεωγραφικά όρια και η ανταπόκριση του κόσμου της τέχνης, συνηγόρησαν στην προστασία του θεσμού τόσο από πλευράς διοίκησης όσο και από πλευράς καλλιτεχνών.
Η συλλογική συνείδηση ενεργοποιημένη, παραδόξως απρόσμενα για τα ελληνικά δεδομένα.με αμεσότητα στην ανταπόκριση, με αμοιβαιότητα, με εγγύτητα και αλληλεγγύη κατάφερε αναστροφή στην κρίση της χρηματοδότησης.
Επανεκτιμώντας, τις νέες παραμέτρους δέχτηκα την πρόκληση υποστηρίζοντας αυτό που εδώ και οχτώ χρόνια έχω στηρίξει . Η διαδρομή για την επίτευξη των φετινών στόχων δεν ήταν διόλου εύκολη. Χωρίς ολιγωρίες και αβελτηρία εντείναμε τις προσπάθειές μας σε ρυθμούς fast forward και με συλλογική δουλειά, συνέργια και επιμονή στους στόχους, προσπαθήσαμε για θετικά αποτελέσματα.
Μέσα σ΄ ένα περιβάλλον αισιοδοξίας, θελήσαμε να υπερασπιστούμε την ηθική της γνώσης, την αυτονομία της συνείδησης των νεανικών οραμάτων βάζοντας το δικό μας λιθαράκι στη διαμόρφωση του πολιτισμού του μέλλοντος. Έτσι ίσως με μία τέχνη ως άμυνα προσωπική, αντίσταση και καταφυγή, να επιδιώξουμε μια ουσιαστικότερη διείσδυση στο παρελθόν και με αυτό ως παρακαταθήκη να δούμε το παρόν και ν΄ αντικρίσουμε το μέλλον.
Ο χρόνος, για μία ακόμη φορά, καταλύτης, θα αναδείξει την αξία των πραγμάτων αφού η χρονική απόσταση μας καθιστά πάντα περισσότερο διεισδυτικούς ώστε να κατανοήσουμε το μέγεθος και τις προοπτικές του φετινού εγχειρήματος. Αυτός θα ορίσει τελικά τη θέση του Πεδίου Δράσης Κόδρα '09, δοκιμάζοντας την αντοχή του. Θα αντέξει; θα μετεξελιχθεί; ή θα επιβεβαιωθεί σύμφωνα με τα ελληνικά δεδομένα η φράση του Miller «η Ιστορία είναι συλλογική πληγή και αέναη επανάληψη»;

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ : ΔΕΥΤΕΡΑ 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2009 - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009
ΕΠΙΣΗΜΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ : ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009

 

«ΚΟΔΡΑ FRESH»
Φέτος για πρώτη φορά με τη μορφή Workshop οι νέοι καλλιτέχνες, αφουγκραζόμενοι τον φορτισμένο από το χρόνο και τη χρήση χώρο, θα πρέπει να ακουμπήσουν, να εναποθέσουν τον καλλιτεχνικό τους Λόγο μέσα στο χώρο που θα επιλέξουν. Η δράση αυτή αποτελεί την καθιερωμένη έκθεση-πυρήνα του Κόδρα, με έργα των νεαρών καλλιτεχνών των Σχολών Καλών Τεχνών, που μέσα από ένα πανεπιστημιακό μικρόκοσμο περνούν, πολλοί για πρώτη φορά, στην αρένα της έκθεσης.

Επιμελητές της Δράσης Κόδρα fresh 2009
Νίκος Μυκονιάτης, Ιστορικός Τέχνης
Χάρης Σαββόπουλος, Ιστορικός τέχνης, Επίκουρος καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνων της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ.
Δρ. Σάνια Παπά, Ανεξαρτητη Επιμελήτρια Εκθέσεων, Θεωρητικός Τέχνης
Ελένη Ρήγα, Εικαστικός Καλλιτέχνης

Επιτροπή αξιολόγησης 2009
Δρ. Σάνια Παπά, Ανεξάρτητη Επιμελήτρια Εκθέσεων, Θεωρητικός Τέχνης
Ελένη Ρήγα, Εικαστικός Καλλιτέχνης
Βασίλης Βασιλακάκης, Εικαστικός Καλλιτέχνης, Λέκτορας στο Τμήμα Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ.
Νίκος Μυκονιάτης, Ιστορικός Τέχνης
Γιώργος Διβάρης, Εικαστικός Καλλιτέχνης, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ.
Κενανίδου Μαρία, Ιστορικός Τέχνης ,Επιμελήτρια
Νίκος Βαρυτιμιάδης, Εικαστικός Καλλιτέχνης

Συμμετέχοντες καλλιτέχνες
Αντωνοπούλου Χριστίνα, Βελησιώτη Μαρίνα, Βλαχοπούλου Χρύσα, Γκούντζος Φίλιππος, Δημούλης Κωνσταντίνος, Ζμπούνου Μάρθα, Καλή Γιάννα, Καραβέλα Αλεξία, Καραογλάνη Χριστίνα, Καστώρη Κάλλη, Κορακάκη Βίκη, Κοσμίδης Θάνος, Κωδωνίδου Τζένη, Λάζος Ορέστης, Μαμαλιόγκας Ηλίας, Μοσχοπούλου Ελίζα, Μπότσαρη Κατερίνα, Παπαδόπουλος Παναγιώτης, Παππά Κασσιανή, Σαμαρούδης Νίκος, Στρατόγλου Ιωάννα, Συμεωνίδου Μαρία, Φοίφα Μυρτώ, Φούρναρης Μάριος, Χελιδώνη Ελισάβετ

Πιθανή παροχή τεχνικής ή άλλης βοήθειας δεν αποτελεί δέσμευση των οργανωτών. Θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να εξασφαλισθεί η μεγαλύτερη δυνατή υποστήριξη.
Ο Πολιτιστικός Oργανισμός Καλαμαριάς θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε τα έργα που θα εκτεθούν να είναι ασφαλή. Δεν μπορεί να καλύψει όμως το κόστος ασφάλισης των έργων.
Με ευθύνη του καλλιτέχνη το έργο θα πρέπει να παραληφθεί έγκαιρα μετά το τέλος της έκθεσης.
Το ντοσιέ του καλλιτέχνη μαζί με το οπτικό της πρότασης και το συνοδευτικό υλικό δεν επιστρέφονται εκτός αν υπάρχει έγγραφη απαίτηση για αυτό.

 

«HINTERLAND»
σε επιμέλεια Μαρίας Κενανίδου

«dialogue A»
Αποτελεί το πρώτο μέρος της έκθεσης «HINTERLAND» που αφορά ώριμους καλλιτέχνες από τη Θεσσαλονίκη, με την οποία οι καλλιτέχνες της πόλης στηρίζουν το θεσμό του ΚΟΔΡΑ που τους σημάδεψε ή και τον σημάδεψαν κατά την επιτυχή του πορεία τα προηγούμενα χρόνια.
Συμμετέχουν οι:
Αυγητίδου Αγγελική, Βασιλακάκης Βασίλης, Βενέτης Χρήστος, Βενετόπουλος Μπάμπης, Γεροντίδης Λεωνίδας, Θεοφυλάκτου Ελένη, Κατσάγγελος Γεώργιος, Μπλιάτκας Νικόλαος, Πανουσάκης Σωτήρης, Ρούσσου Ελευθερία, Σιώτη Αγγελική, Τσάρας Γεώργιος, Ψυρράκης Λάμπρος

«dialogue B»
Αποτελεί το δεύτερο μέρος της έκθεσης «HINTERLAND» που αφορά νέους καλλιτέχνες που βρίσκονται ήδη μέσα στην αρένα της παραγωγής και έκθεσης. Προέκυψε μέσα από ανοιχτή πρόσκληση μέσω του internet και θα καταγραφεί σύμφωνα με την ημερομηνία αποστολής της πρότασης στο email επικοινωνίας.
Συμμετέχουν οι:
Αναστασάκος Μανώλης, Βελώνη Σταυρούλα, Θεοδοσιάδης Μιχάλης, Καλός Χρήστος - Τανταλίδου Κλειώ, Κοφτης Γιώργος, Λιναρδάκη Ειρήνη - Vincent Parisot, Μιχάλαρος Δημήτρης, Πάλλης Γιώργος, Παπακαρμέζης Γιώργος, Πάτσιος Κωνσταντίνος, Πούλιος Βασίλης, Σπανός Θεόδωρος, Σταμενίτης Γιάννης, Φασουλή Μάρω, Χαμάμ Βασίλης

Ενδοχώρα
Διάλογος Ι, ΙΙ

«.Παρά τα δοκάνια των ντόπιων και τους θρύλους νυκτερινών πουλιών και πρωινών εφημερίδων.» 1
«.κρατάμε μες΄ τα χέρια μας τα πρόσωπά μας
και βλέπουμε χρωματιστές εκτάσεις
Οι σκέψεις μας γίνονται γεννιούνται
Στην κάθε μας ματιά..» 2
«.Κυνηγητές εμείς τις γοητείας των ονείρων του προορισμού που πάει και πάει μα δεν στέκει.» 3
Ανδρέας Εμπειρίκος, Ενδοχώρα

Είσοδος στην Ενδοχώρα.
Λαβυρινθώδης περιήγηση στο εσωτερικό ... με έργα οχήματα μεταφοράς που οδηγούν σε ενδοσκόπηση χωρίς τάσεις ομφαλοσκόπησης, σε ενδοεπικοινωνία χωρίς έλλειψη διαλόγου, σε ενδογονία χωρίς εσωστρέφεια, στις μέρες της εξωστρέφειας του art traveling, των previews, του εξαμβλωματικού lifestyle και ενός αγνώστου απολογισμού art booming με τουλάχιστον 340 μπιενάλε και τριενάλε ανά τον κόσμο και άλλων τόσων φουάρ.
Έργα-οχήματα ως έναυσμα για ιχνηλασία-ψηλάφηση, αγγίγματα που διεγείρουν τους αισθητηριακούς δέκτες ποικιλότροπα: διαδραστικά, λυτρωτικά, διεισδυτικά, σημειολογικά, αναφορικά, επεξηγηματικά, διαλεκτικά, διαλογικά, ανατρεπτικά, γοητευτικά, προκλητικά, ειρωνικά, σαρκαστικά, φαντασιακά, υπαρξιακά, μεταφυσικά, συναισθηματικά, καταλυτικά, απαξιωτικά, αποκαλυπτικά, απωθητικά, ενδοιαστικά, αποκρουστικά, συναρπαστικά, αδιάφορα, χρησιμοποιώντας κάθε φορά εικαστικές διαλέκτους, κώδικες και γλώσσες, που ο κάθε δημιουργός επιλέγει, ώστε με γενεσιουργική διαδικασία να μετατραπούν δεξιοτεχνικά σε αφήγηση, συναίσθημα ή στοχασμό.
Τα έργα, με δυνητικές ερμηνείες από ένα σύστημα ανάγνωσης σημειολογίας παραγωγής περιεχομένου, μέσα από αλληλοπαραχωρήσεις ως προϋπόθεση αρμονικής συνύρπαξης, προσφέρουν εφόδια για αντιστροφές μετατοπίσεις, για να μείνεις και να πολεμήσεις με τις αισθήσεις, τις εντυπώσεις, την αμφισβήτηση, την απόκρυψη, την αποκάλυψη, τη διάρρηξη, την απόδραση, την έκθεση στις υπαρξιακές αναζητήσεις του υποσυνείδητου, του νοητικού κόσμου και της φαντασίας, στα ανθρώπινα συναισθήματα, τους φόβους, τις εμμονές, τις νευρώσεις και την απόγνωση, την εμπλοκή, την πλοκή, την αποδοχή, την κατάρριψη με τόλμη στην χρήση συμβολισμών ειρωνείας και σαρκασμού, χωρίς φοβία στο γκροτέσκο, χωρίς ευκολία συγκάλυψης, προσφέρουν εφόδια για επανασύνταξη για επικύρωση της αλήθειας ή του ψέματος.
Τόσο στο μέρος της έκθεσης Διάλογος Ι, με τους καλλιτέχνες της πόλης μας, όσο και στο Διάλογο ΙΙ με τους καλλιτέχνες που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση μέσω internet, η ενεργοποίηση της καλλιτεχνικής κοινότητας ήταν εντυπωσιακή και άμεση παρά την διανυόμενη περίοδο καλοκαιρινής ραστώνης και ενάντια στη θεσμική αδράνεια.
Το εννοιολογικό πλαίσιο προέκυψε από την επιτακτική ανάγκη για ενδοσκόπηση λόγω επέκτασης της αστικοποίησης αλλά και από την ίδια την ανάγκη του Κόδρα να ενσκήψει στο εσωτερικό των δυνάμεων του, να ανασυνταχθεί, να αναμοχλεύσει, να συμπυκνώσει και να συμπυκνωθεί, να απωθήσει, να ελκύσει, να ακυρώσει, να δημιουργήσει, μέσα από τα σπλάχνα του.
Δυναμικοί καλλιτέχνες με πνεύμα οξύ κα δηκτικό, με ωμότητα, καταλυτική αλήθεια, με λεπτό υποδόριο χιούμορ, ποιητική διάθεση, ειρωνεία, αυτοσαρκασμό νύξεις, υποδείξεις και υπαινιγμούς κοντά στο άγγιγμα της προσωπικής μας αλήθειας, συντάσσουν μία πρόταση αναδίφησης της αλήθειας των πραγμάτων. Υπομειδιούν κριτικάρουν, οριοθετούν, υπονομεύουν, διαγράφουν, εγγράφουν, εσωτερικές συγκρούσεις θυμικού-πραγματικού σε μια προσπάθεια να προσεγγίσουν ιδεολογικά, αισθητικά, πολιτικά, κοινωνικά, την σύγχρονη πραγματικότητα.
Να δημιουργήσουν αντιστάσεις στον θεατή ώστε να μην αντιμετωπίζει κατευναστικά τους αθεράπευτους μεγαλοϊδεατισμούς, την ακόρεστη βουλιμία προσωπικής ιδιοποίησής, την μετριοκρατία, την μεταπρατική παθητικότητα, τον μιμητισμό, την αναξιοκρατία, τη φαυλότητα, την αδηφαγία των εχόντων και κατεχόντων ενός εσωστρεφούς, φοβικού και μηρυκαστικού φαυλοκρατικού συστήματος.
Μια συλλογική προσπάθεια απέναντι στην υποκουλτούρα, στην ασφυκτική αφόρητη απουσία νοήματος, ενάντια στη βία, στην έκπτωση, την αναλγησία, στη παθογένεια, τη συμπλεγματική υστερία, στον συνακόλουθο καταναγκασμό, την ανεπάρκεια, την απαξία, την αδιαλλαξία, την φαυλότητα, την πλήξη, το σαθρό κοινωνικό πολιτιστικό κατεστημένο, τον κίνδυνο ομογενοποίησης, μονολιθικότητας τον άκρατο ευδαιμονισμό, που συνοδεύει την χρόνια παρακμιακή πορεία, με στόχο την αποιδεολογικοποίηση της βλακείας χωρίς μεγαλοστομίες.
Απέναντι στην επιφάνεια, στην αυτοκαταξίωση, στο συγκεχυμένο, το στρεβλό, στο άλογο, το αποσπασματικό, το παράλογο, στο χαοτικό και το ακαθόριστο, στον κορεσμό και την ακηδία, στην πεζότητα, την περιττολογία, στο κενό και την απουσία, την αταξία, το άνευρο και τη νεύρωση, στην ψευδαίσθηση άρσης της απολιτικής και της ναρκισσιστικής απομόνωσης της τέχνης, τον ερμητισμό της, την άνευρη αστική αισθητική αντίληψη, τους πολιτιστικούς εθισμούς.
Με μία τάση για ενδοσκόπηση που δεν ωθεί στην ένδεια και την παραίτηση αλλά στην ενδογονία. Η αντίδραση του καλλιτέχνη είναι η ευθεία, η μετωπική, η αιχμηρή έκφραση των συναισθημάτων του, με στόχο να αποφλοιώσει τις διάφορες στιβάδες του πολυεπίπεδου ψυχισμού του θεατή αλλά και του ίδιου του δημιουργού, να κατευνάσει τις ερινύες του, να αντιμετωπίσει τα αδιέξοδά του, να επουλώσει τα τραύματα, να αγγίξει τις αλήθειες και τους φόβους, τις έλξεις του, να ξεφύγει από τον κλειστοφοβικό ατομισμό του, τα πάθη και τις έξεις του, να ακούσει την κραυγή του, να ξεσκεπάσει την εξωραϊστική απεικόνιση του εγώ.
Ξεφλουδίζοντας το προφανές, το φαινομενικό, το επιδερμικό ακόμη και το ορατό, με σεμνότητα, διαφάνεια, αμεσότητα, ευθύτητα, προτείνουν να απαγκιστρωθούμε από περιορισμούς που κρύβουν οι συμβάσεις, να ανιχνεύσουμε συσχετισμούς με πρόσωπα και καταστάσεις που τελικά μας οριοθετούν, να αποκτήσουμε αντιστάσεις ώστε να πάψουμε να είμαστε ευάλωτοι απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό. Ο καθένας μας, να οικειοποιηθεί τον εαυτό του, ώστε η αλήθεια του να τον καθαίρει τον ίδιο, όπως και το βλέμμα και την αισθητική του αντίληψη. Με μια τέχνη εργαλείο, σαν λοστό, αναζητούν να αναγνωρίζουν τα όρια, να τολμούν να τα ανατρέπουν και να αντιστέκονται, να δημιουργούν φόρμες αντίστασης και ελευθερίας, να ανοίξουν τις ερμητικά κλειστές ψυχές μας, τη σύγχρονη συνείδηση, που χαρακτηρίζεται από μια φαινομενική αταξία, μια εγκατάλειψη στο προσωρινό.
Μέσα από την έκθεση Ενδοχώρα προτείνεται μία διαλεκτική επικοινωνιακή σχέση έργου-θεατή, επικεντρώνοντας στην διαδικασία θέασης μέσω της ενδοεπικοινωνίας-ενδοσκόπησης. Η στιγμή θέασης μετατρέπεται σε στιγμή σιωπηρής συμπυκνωμένης έντασης συνειδητοποίησης μικρού μέρους του ψυχισμού μας, που γενικότερα λίγο γνωρίζουμε και ελέγχουμε-όσο εξαρτάται από εμάς τους ίδιους-σε περιπέτεια ανακάλυψης της γεωγραφίας του ανθρώπινου ψυχισμού, ώστε να αγγίξει την ελευθερία του υποκειμένου ή κατά το δυνατόν πληρέστερη κατανόηση του Εγώ, την αυτογνωσία που δεν μπορεί παρά να οδηγήσει τελικά στην απελευθέρωση του ανθρώπου από εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις καταπίεσης.
Έπειτα ίσως επιτέλους ξεκαθαρίσουμε την συλλογική εικόνα μέσα μας, την πολιτιστική μας ιδιοπροσωπία, την πολιτιστική μας ταυτότητά, ώστε να μην αναζητούμε με τόση ευκολία καταφύγιο σε δάνεια, και να απαγκιστρωθούμε χωρίς περιχαρακώσεις απ΄ τη τοπική μας ενδοχώρα, αποφεύγοντας την ανάπτυξη ιδεοληπτικών εμμονών εσωστρέφειας και συστολής.
Έτσι αποκρυσταλλώνεται, ένα ιδιότυπο εσωτερικό τοπίο όπου συνυπάρχουν αποχρώσεις με συμπαραδηλώσεις και συνειρμικές αναφορές, μνήμες, αλληγορίες και αποσυμβολισμοί, έννοιες που αναθεωρούν και επαναπροσδιορίζουν, με βάση τις προσεγγίσεις τα βιώματα, τους συνειρμούς, τις αναγωγές μνήμης και τους τρόπους στοχασμού του εκάστοτε θεατή. Διεγείρουν ανακλαστικά τον μηχανισμό της μνήμης, της απεικόνισης, προκαλούν ενδοτροπικές εντάσεις, αφήνουν αποτυπώματα, μεταισθήσεις, θέτουν τη διάθεσή του θεατή για αυτοανάλυση, αλλά όχι με την έννοια της αυτάρεσκης ναρκισσιστικής ενδοσκόπησης, αλλά με την έννοια απόσβεσης του εγώ, έως ότου καταγραφεί ως απόσταγμα εμπειρίας. Αποδομώντας το εγώ μέχρι την βαθύτερη εσωτερική περιοχή της ύπαρξης, ως εμπειρικό στοιχείο της, σύνθετης αναγκαιότητας και συμπόρευσης, πολυεπίπεδης αποδόμησης ως συνέπεια οδυνηρής ενδοσκόπησης, ως οριακής εμπειρίας συνείδησης, την οποία όλοι μας οφείλουμε να εξερευνήσουμε.
Η συγκεκριμένη αυτογνωσία αποτελεί, ένα διεξοδικό και ευρηματικό παιχνίδι αντιμετάθεσης όρων, προβολής ανατρεπτικών στοχασμών, αποδελτίωσης εμμονών και κατηγοριοποίησης οραμάτων, ενίοτε αρχετυπικών που ο δημιουργός από τη δική του ενδοχώρα, καταθέτει με το δικό του έργο-ψυχογράφημα, ώστε να συναντήσει, να αγγίξει, να μιλήσει στην ενδοχώρα του θεατή, παρέχοντας μια δική του οπτική γωνία ταύτισης, επεξήγησης, ερμηνείας, εναγκαλισμού τραυμάτων και αποκρυπτογραφώντας τον μύθο που ενέχει η ψυχή του καθενός μας, αγγίζοντας κρυπτικές πτυχές του ασυνειδήτου μας.
Σπουδάζοντας τη σιωπή -επίμοχθη διαδικασία- ανακαλούμε την δική μας ενδοχώρα, την ανακαλύπτουμε συχνά μαζί με μια άβολη αλήθεια, που αν δεν την αρνηθούμε ίσως να μη σκοντάφτουμε στον βαθύ εαυτό μας, ανίκανοι να έρθουμε σε επαφή μαζί του και άρα ούτε ουσιαστικά με τους άλλους. Και στο πέρασμα των χρόνων η διαδικασία αυτή μετουσιώνεται σε ταξίδι, και η προσωπική μας ενδοχώρα σε μια νέα Ιθάκη, μια αντίπερα όχθη, στον βίαια απομαγευμένο κόσμο της πολιτισμικής τερηδόνας, με τη μικροαστική στερητική φτώχεια και κιβδηλεία και ΄μεις μέτοχοι στο όνειρο και όχι συμμέτοχοι σε μια κοινοκτημοσύνη λεηλατημένων ονείρων, έτσι σύμφωνα με το τρίστιχο του Εμπειρίκου, θα πορευόμαστε, νιώθοντας όπως και ο ίδιος:
«Είναι τα βλέφαρά μου διαφανές αυλαίες
Όταν τ΄ ανοίγω βλέπω εμπρός μου ό,τι κι αν τύχει
Όταν τα κλείνω βλέπω εμπρός μου ότι ποθώ.» 4
«You may say I’m a dreamer
But I m not the only one» 5

Μαρία Κενανίδου

Ανδρέας Εμπειρίκος, Ενδοχώρα, (1934-1937),Εκδόσεις Άγρα -Σταύρος Πετσόπουλος, Τα κάστρα του Ανέμου (1934), Δέλεαρ, σελ. 14
Ανδρέας Εμπειρίκος, Ενδοχώρα, (1934-1937),Εκδόσεις Άγρα -Σταύρος Πετσόπουλος, Η τρυφερότης των μαστών (1934), Σκοπιά, σελ. 33
Ανδρέας Εμπειρίκος, Ενδοχώρα, (1934-1937),Εκδόσεις Άγρα -Σταύρος Πετσόπουλος, Το Σώμα της Πρωίας (1935-1936), Στροφές Στροφάλων, σελ. 103
Ανδρέας Εμπειρίκος, Ενδοχώρα, (1934-1937),Εκδόσεις Άγρα -Σταύρος Πετσόπουλος, Πουλιά του Προύθου (1935), σελ 56
John Lennon, Imagine, 1971

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

«GALLERY YOUNG»
Προτάσεις από πέντε γκαλερί της Θεσσαλονίκης: Ζήνα Αθανασιάδου, Kalfayan, Λόλα Νικολάου, TinT και Tsatsis οι οποίες προτείνουν την παρουσίαση νεαρών καλλιτεχνών τους.
Zina Athanassiadou gallery
Νίκος Γουλής
Kalfayan Galleries
Μαριάννα Γκιόκα, Αντώνης Ντόνεφ, Πάνος Τσαγκάρης
ΛΟΛΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Ελευθερία Στόϊκου, Γιώργος Ταξιαρχόπουλος
TinT
Ελένη Αγγέλου, Χαρά Αδαμοπούλου, Ιωάννα Ξημέρη
TSATSIS PROJECTS/ARTFORUM
Χαρά Πιπερίδου, Λυδία Στατήρη, Κωνσταντίνος Φαζός

«Smoke in the attic»
Δράση στη σοφίτα από τους Αναστασία Καλύβα, Μόρφη Δημητρίου, Μαρίκα Κωνσταντινίδου, Γιώργο Τσάγκα, Ορέστη Πάγκαλο.

«Kodra Support»
Οι «Roufixte designers production» με το street art project «Kodra Support» που με εκκίνηση το στρατόπεδο θα εξαπλωθεί στο κέντρο της Καλαμαριάς και της Θεσσαλονίκης.

Πώς μπορεί να προσελκύσει το βλέμμα μια εικόνα σήμερα; Πώς μπορούμε να την απομονώσουμε από την πληθώρα των οπτικών ερεθισμάτων που δεχόμαστε καθημερινά, να συλλάβουμε τα συνθετικά της στοιχεία και να κατανοήσουμε το νόημά της; 'Ίσως στην Τέχνη του δρόμου?
Μπορεί ωστόσο να υποστηριχτεί ότι ποτέ ο ανθρώπινος πολιτισμός δεν απειλήθηκε από τόσους κινδύνους όσο σήμερα, όπου στην ενότητα του ιστορικού του πεπρωμένου, παραπαίει κάτω από την απειλή αντιδραστικών δυνάμεων οπλισμένων με την πιο σύγχρονη τεχνική. Ήδη, σε περίοδο ειρήνης, επιστήμη και Τέχνη σχοινοβατούν επικίνδυνα.
Είναι αδύνατο για τον σκεπτόμενο άνθρωπο να αγνοήσει τις πνευματικές συνθήκες, μέσα στις οποίες εκδηλώνεται αυτή η προσφορά και να μην επαγρυπνεί για την εξασφάλιση του σεβασμού των ιδιαίτερων νόμων που διέπουν την πνευματική δημιουργία. Σίγουρα Τέχνη έξω από του εκθεσιακούς χώρους επικοινωνεί αμεσότερα με τον κόσμο έρχεται πιο κοντά στον σύγχρονο άνθρωπο και τα προβλήματά του.
Η εικόνα, ως έργο τέχνης, αποκτά το νόημα της από την «ανάγνωση» του εκάστοτε θεατή, επιδιώκει να λειτουργεί αφυπνιστικά, να θυμίζει, να κεντρίζει, να επιμένει και να αποτελεί συγχρόνως ένα σχόλιο για τον εθισμό στις εικόνες φρίκης αλλά και για την εθελούσια αποστροφή του προσώπου μας από οτιδήποτε μπορεί να ταράξει την κομφορμιστική μας γαλήνη.
Ο σύγχρονος κόσμος μας αναγκάζει να διαπιστώσουμε την ολοένα και πιο γενική παραβίαση των νόμων, παραβίαση που συνεπάγεται αναγκαστικά ένα εξευτελισμό ολοένα και πιο έκδηλο, όχι μόνο της καλλιτεχνικής δημιουργίας, αλλά και της «καλλιτεχνικής» προσωπικότητας.
Μια βουβή αποδοκιμασία, ίπταται στον καλλιτεχνικό κόσμο για την καταπάτηση αυτή των αρχών στις οποίες πάντοτε υπάκουε η Τέχνη και η street art την υπογραμμίζει.

ROUFIXTE DESIGNERS PRODUCTIONS

Performance
της ομάδας «C for Circus» την ημέρα των εγκαινίων, πάνω στο χρόνο, εμμένοντας στη μαγεία, διερευνούν την αξία και τα όριά του.
κείμενα - σκηνοθεσία: Κώστας Ισαακίδης
φροντιστήριο - ρούχα: Ναταλία Ηλιάδη
μουσική: C for Circus
παίζουν: Μαρία- Ελισάβετ Κοτίνη, Παναγιώτης Γαβρέλας, Βαλέρια Τανάση, Δημήτρης Κίτσος, Σπύρος Χατζηαγγελάκης, Ειρήνη Μακρή, Γιωργής Σφυρής,Δέσποινα Αθανασάκη

Αυτό που τελικά μένει είναι η μαγεία. Ο χρόνος σταματάει ή χάνει την αξία του όταν σταματάμε να παλεύουμε με αυτόν. Ο εχθρός γίνεται φίλος όταν περπατήσουμε πλάι του. Όταν πολεμάω το χρόνο πολεμάει η αριστερά τη δεξιά μου. Αέναη πάλι. Δίχως σκοπό. Αυτό που μένει είναι η ζωή εν τάφω. Είτε τον σπρώχνουμε να περάσει, είτε απλώνουμε τα χέρια μας να τον συγκρατήσουμε. Ένα. Ο χρόνος γίνεται εχθρός. Όταν σταματήσουμε να ονειρευόμαστε, όταν σταματήσουμε να θυμόμαστε, τότε ο χρόνος μας δίνεται σαν ουρανός: νυχτώνει και ξημερώνει, απλά νυχτώνει και ξημερώνει. Όταν ο άνθρωπος κάνει όνειρα ο Θεός γελάει.
"Υπάρχουν ορισμένοι που πιστεύουν ότι η τέχνη πρέπει να τα εξηγεί όλα. Ότι η τέχνη πρέπει να διορθώνει τη ζωή και τις ανακολουθίες της. Ήταν ποτέ η ζωή συνεπής; Και γι' αυτό πιστεύουν ότι ο καλλιτέχνης βρίσκεται στο κέντρο του χώρου και του χρόνου, για να δίνει αρχή και τέλος στις ιστορίες (γνωρίζετε μήπως εσείς κάποια ιστορία που να έχει τέλος, στην κυριολεξία τέλος, τέλος, τέλος;), για να συνδέει, να γεμίζει τρύπες και να διαλύει νεφελώδη σημεία, να εξηγεί πλήρως την συμπεριφορά των πάντων.
Υπάρχουν ορισμένοι που νομίζουν πως η τέχνη έχει ενημερωτική λειτουργία και παιδαγωγικό στόχο. Τίποτα δεν απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Η τέχνη δεν υπάρχει για να βάζει τάξη στο χάος. Η τέχνη δεν είναι για να βάζει τάξη σε καμία μαλακία. Η τέχνη δεν γεννήθηκε για να ικανοποιήσει τους εραστές της τάξης. Είναι για να απολαμβάνεις τον ίλιγγο, για να τα κάνεις άνω- κάτω, για να το φχαριστιέσαι και να το μπουρδουκλώνεις. Δεν χρειάζονται απαντήσεις στις ερωτήσεις, αλλά κι άλλες καινούριες και πιο ανησυχητικές ερωτήσεις. Η τέχνη, όπως και αληθινή πραγματικότητα, όπως οι ιστορίες που όλοι ξέρουμε, και οι ιστορίες που πάντα μας συμβαίνουν, είναι γεμάτη παρενθέσεις, τρύπες, ελλείψεις που χορεύουν πηδώντας απ' τη μια μεριά στην άλλη και δεν εννοούν να γίνουν συγκεκριμένες, δεν γουστάρουν να επεξηγηθούν. Νομίζω πως έχω περάσει πια την αυταπάτη πως όταν η ζωή γίνεται βαθιά αντιφατική, έρχεται η τέχνη να την επανορθώσει.
Απ' την άλλη δεν θα 'πρεπε να παραπονιόμαστε τόσο. Η τέχνη είναι στ' αλήθεια ο μονόφθαλμος σ' αυτή τη μεξικάνικη έρημο φωτός, όπου αφθονούν οι τυφλοί."

Paco Ignacio Taibo II (σχεδόν)

 

«Λήθη»
Με την επιμέλεια της έκθεσης από τους Βασίλη Σκόδρα και Γαβριήλ Τζάφκα, παρουσιάζεται η έκθεση προσομοίωσης δημιουργίας της ομώνυμης κινηματογραφικής ταινίας. Ένα επιχείρημα στην προσπάθεια να μυήσει τους θεατές στην διαδικασία κατασκευής μιας ταινίας από τη σύλληψη της ιδέας και τη συγγραφή του σεναρίου ως την αποπεράτωση της και την ύπαρξη ενός κινηματογραφικού προϊόντος.
Επιμέλεια Έκθεσης: Βασίλης Σκόδρας, Γαβριήλ Τζάφκας
Φωτογραφίες - Εκθέματα: Νίκος Κατικαρίδης
Σκηνογραφία: Σταυρούλα Ντόκου, Κατερίνα Ζούρα
Κατασκευή του σκηνικού: Τζιχάτ Ιμάμ
Παραγωγή: Βασίλης Σκόδρας, Ισαβέλα Αλωπούδη
Συμπαραγωγή: ΕΡΤ

Ποια είναι τα στάδια που απαιτούνται για να γυριστεί μια κινηματογραφική ταινία; Πόσα άτομα και πόσες ώρες δουλειάς χρειάζονται για να ετοιμαστούν τα καλογυρισμένα πλάνα που προβάλλονται στις κινηματογραφικές αίθουσες;
Με της πρόταση μας επιχειρούμε να κάνουμε τους θεατές του Project κοινωνούς της διαδικασίας που ακολουθείται για τη κατασκευή μιας ταινίας από τη σύλληψη της ιδέας και τη συγγραφή του σεναρίου ως την αποπεράτωση της και την ύπαρξη ενός κινηματογραφικού προϊόντος.
Ο θεατής θα περιηγείται μέσα σε κατασκευασμένο σκηνικό Εσωτερικού Σπιτιού που θα έχει επιλεγεί μέσα από το Final Draft του σεναρίου το οποίο θα είναι το πρώτο από τα εκθέματα που θα επενδύουν το χώρο.
Πιο συγκεκριμένα η προσομοίωση θα έχει τη κάτωθι εξέλιξη:
- Εκτυπωμένες λίστες συνεργείου και περιγραφή αρμοδιοτήτων του καθενός
- Σενάριο και treatment
- Ντεκουπάζ και storyboard (σχεδιασμός σε μιλιμετρέ χαρτί)
- Φωτογραφίες αισθητικής μιας επιλεγμένης ταινίας
- Σκηνογραφική κατασκευή του χώρου με βάση τη δραματουργία του, και πως ο χώρος μπορεί να εξυπηρετεί το σενάριο
- Ενδυματολογική παρουσίαση των ηρώων της ταινίας σε επιλεγμένη σκηνή
- Set γυρίσματος. Βασικός εξοπλισμός γυρίσματος, φωτιστικές επιλογές & στήσιμο Set
- Key light, Fill και Back light
- Προβολή εργασιών μιας ταινίας στα στάδια του Μοντάζ και του Μιξάζ
- Μουσική υπόκρουση της επιλεγμένης ταινίας σε όλο το χώρο που υποβοηθά στην ατμόσφαιρα της ταινίας
- Προβολή φωτογραφιών από Backstage γυρίσματος
- Προβολή βίντεο Making of γυρίσματος
- Πρόταση αφίσας ταινίας
- Σχεδιάγραμμα πορείας της ταινίας στα στάδια της διανομής (μεταπαραγωγής)
- Προβολή ταινίας.

 

Παρά θιν αλός χαράξεις στην Gallery Remezzo
Έκθεση χαρακτικής σε όλες τις εκφάνσεις της, ξυλογραφίες χαλκογραφίες, λιθογραφίες και ψηφιακές εκτυπώσεις αποδεικνύουν τη διαφορετικότητα και το πολύμορφο της χαρακτικής ως εικαστική πράξη.
Επιμέλεια: Ξενής Σαχίνης, Μανόλης Γιανναδάκης
Κείμενα: Θούλη Μισιρλόγλου, Ξενής Σαχίνης
Συμμετέχουν οι: Αγγέλου Χριστίνα, Αντωνοπούλου Αντιγόνη, Βλάχου Ειρήνη, Γκιούρα Τάνια, Δημοπούλου Σταυρούλα, Δημητριάδης Αλέξανδρος, Ζέππου Έλενα, Ηλιοπούλου Κριστιάνα, Καραγιάννη Αγγελική, Καλογιάννης Τάκης, Καρλαφτόπουλος Δημήτρης, Μητράκη Στεφανία, Μπεζιργιαννίδου Χρύσα, Μπελιμπασάκης Γιάννης, Παλόγλου Πάνος, Παπαδούλη Ισιδώρα, Παυλοπούλου Ιωάννα, Φραγκουλίδου Ουρανία, Χάμου Ιωάννα, Χατζή Eλένη

Τα χαρακτικά, όπως και τα αντίγραφα, στη μακρά ιστορία τους και σε διάφορα πολιτισμικά περιβάλλοντα, έπαιξαν πολλούς ρόλους, κάλυψαν δηλαδή πολλές ανάγκες και εξυπηρέτησαν πολλές λειτουργίες. Ο διδακτικός και γενικότερα εκπαιδευτικός χαρακτήρας τους προσδιόρισε σε μεγάλο βαθμό τον ορίζοντα της πρόσληψής τους.
Σήμερα η πρακτική παραμένει σε γενικές γραμμές η ίδια, τεχνολογικά βεβαίως εξελιγμένη και με σημαντική εμπειρία συσσωρευμένη, έχει αλλάξει όμως αυτό που ονομάζουμε αποδιδόμενη «αξία». Τα χαρακτικά έργα εξακολουθούν να παραμένουν συνήθως πιο προσιτά οικονομικά από τα πρωτότυπα μοναδικά έργα, έχει καλυφθεί όμως η απόσταση που τα χωρίζει από εκείνα: ιδεολογικά και καλλιτεχνικά πληρούν τους ίδιους όρους, έχουν κερδίσει την αυτονομία τους, ακόμη κι αν οι συνεισφορές τους στην αμφισβήτηση των καλλιτεχνικών θεσμών είναι συζητήσιμες, και εντάσσονται ανενδοίαστα στη μεγάλη καλλιτεχνική κατηγορία. Την ίδια στιγμή ένα σημαντικό μέρος της παραγωγής αυτής πολλαπλών αποδεικνύει τη συνεχιζόμενη αξία και «αύρα» της μηχανικά αναπαραγόμενης εικόνας, σ' ένα δρόμο που εξελίσσεται παράλληλα προς το μύθο του μοναδικού πρωτοτύπου, αλλά και ανεξάρτητα απ' αυτόν.

Θούλη Μισιρλόγλου, Ιστορικός τέχνης

Αν η μνήμη μου δε με απατά, νομίζω ότι είναι η πρώτη φορά που στις εκδηλώσεις του Κόδρα η χαρακτική και οι εικαστικές εκτυπώσεις είναι παρούσες , όχι αποσπασματικά αλλά αυτή τη φορά η παρουσία τους είναι σημαντική. Το Εργαστήριο Χαρακτικής του Α.Π.Θ. παρουσιάζει τις εργασίες των φοιτητών του και κάποιων αποφοίτων της Σχολής Καλών Τεχνών. Γιατί, λοιπόν, πρέπει να παρουσιάζει ενδιαφέρον αυτή έκθεση; Απλούστατα γιατί ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει έργα που αντιπροσωπεύουν τεχνικά το παρελθόν και το παρόν της χαρακτικής και των εικαστικών εκτυπώσεων. Και γιατί επίσης ο επισκέπτης θα γνωρίσει μέσα από τις εργασίες των νέων καλλιτεχνών το μέλλον της ελληνικής χαρακτικής.
Αυτό το μέλλον φαίνεται να είναι γόνιμο και γεμάτο υποσχέσεις. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις υπόλοιπες εικαστικές τέχνες στην Ελλάδα η χαρακτική και οι ψηφιακές εκτυπώσεις δίνουν το δικό τους παρόν στα χαρακώματα και στις μάχες για την πρωτοπορία. Η χαρακτική και τα τυπώματα παράγουν αξιόλογο αισθητικά αποτέλεσμα όχι γιατί ο τρόπος παραγωγής του είναι διαφορετικός από αυτόν της ζωγραφικής, αλλά γιατί ο δημιουργός του κατάφερε, όπως ακριβώς και στη ζωγραφική, να εγκλωβίσει μέσα στην αισθητική του πρόταση το βλέμμα και την ψυχή του θεατή. Αυτό είναι το μυστικό που αφορά σε όλη την τέχνη. Η χαρακτική και τα τυπώματα, όμως , μεταχειρίζονται πολλές τεχνικές και ο κάθε δημιουργός επιλέγει αυτή που τον βοηθάει να εκφραστεί καλύτερα. Έτσι, η πολυμορφία των απόψεων αντικατοπτρίζει την πολυμορφία των τεχνικών και των αποτελεσμάτων τελικά. Αυτή η ελευθερία επιλογής της αισθητικής κατεύθυνσης είναι και ο θεμέλιος λίθος των δύο διδακτικών ομάδων που υπάρχουν στο Εργαστήριο.
Και αν ερωτηθώ γιατί χαρακτική και όχι π.χ. ζωγραφική , θα σας απαντήσω αβίαστα ότι υπάρχουν εικαστικοί δημιουργοί που προτιμούν να τοποθετούν την χρωματική ύλη στην επιφάνεια υποδοχής της όχι με ένα πινέλο αλλά με ένα ρολό και γιατί όχι με ένα plotter ψηφιακά. Θα ήθελα,επίσης, να θυμίσω στους θεατές της παρούσας έκθεσης ότι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για τη δημιουργία ενός έργου τέχνης είναι και η ανάγκη του καλλιτέχνη και η αγάπη του για συγκεκριμένες φόρμες και τεχνικές έκφρασης. Σε αυτό το σημείο δεν μπορούμε παρά να σεβαστούμε τη βούληση του δημιουργού και στην προκειμένη περίπτωση του χαράκτη.
Τελειώνοντας το εισαγωγικό κείμενο της έκθεσης αυτής σημειώνω, την εδώ και πολύ καιρό κατοχυρωμένη θέση της χαρακτικής και των εικαστικών τυπωμάτων, ως μίας τέχνης ισάξιας ,ισότιμης και αντίστοιχης των άλλων εικαστικών τεχνών. Η χαρακτική δε μιμείται τη ζωγραφική αλλά παράγει τα δικά της ενδιαφέροντα εικαστικά αποτελέσματα που είναι σε απόλυτη αρμονία με την ιδιαίτερη οπτική της.

Ξενής Σαχίνης, Καθηγητής Χαρακτικής του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ.

 

Επάνω